#सोयापासून बनवता येणारे पौष्टिक दूध..

सोयापासून बनवता येणारे पौष्टिक दूध

   शेती सोबतच शेती पूरक व्यवसाय करण्याची काळाची  गरज आहे.  शेती पूरक व्यवसायासाठी अनेक पर्याय असून आपल्या बजेट नुसार आपण व्यवसाय निवडू शकतो. मागच्या काही लेखांमध्ये इंडिअन रूट्झ ऍग्रोने सोया वर प्रक्रिया करून पदार्थ बनवणाऱ्या लातूर येथील साधना देशमुख यांची यशोगाथा सांगितली होती. साधना देशमुख यांची यशोगाथा वाचण्यासाठी या लिंक वर क्लिक करा - https://www.facebook.com/IndianRootzAgrow/photos/a.1229346957106605/2232430000131624/?type=3&theater

इंडिअन रूट्झ ऍग्रोच्या या दिवाळी विशेष लेखातून सोयाबीनचे महत्त्व , त्यात असणारे प्रथिने व प्रक्रिया करून सोया दूध कसे बनवता येते याची थोडक्यात माहिती जाणून  घेऊयात.        

   सोयाबीनमध्ये ४० टक्के प्रथिने, २० टक्के तेल व अन्य जीवनसत्त्वे व खनिज असतात. सोयाबीनवर योग्य प्रकारे प्रक्रिया करून सोयाबीनचे पौष्टिक दूध तयार करता येते.

   एक किलोग्रॅम सोयाबीनपासून ७-८ लिटर सोया दूध तयार होते. सोयाबीनचे दूध तयार करण्यासाठी फक्त दहा रुपये प्रति लिटर इतका खर्च येतो व ते २० रुपये प्रति लिटर विकले तरी गायी म्हशीच्या दुधाच्या (४० रु. लिटर) तुलनेत फक्त अर्ध्या दरात उपलब्ध होऊ शकते. सोया दूध गाईच्या दुधाच्या समकक्ष पौष्टिक असूनही स्वस्त दरात मिळू शकते. सोया दुधापासून दही, ताक, लस्सी, श्रीखंड, पनीर, आइस्क्रीम, आम्रखंड इ. पदार्थ तयार करता येतात. सोयाबीनपासून दूध तयार करण्याच्या पद्धतीमध्ये जे उपपदार्थ मिळतात त्याचाही उपयोग चांगल्या गुणवत्तेचे खाद्यपदार्थ, उदा. गुलाबजामून, शिरा, भजी, केक इ. तयार करण्यासाठी होतो. सोयाबीनपासून दूध व अन्य पदार्थ बनवून चांगला फायदा मिळवता येतो.

सोया दूध तयार करण्याची पद्धत
चांगल्या गुणवत्तेचे सोया दूध तयार करण्यासाठी काळजीपूर्वक सर्व प्रक्रिया पद्धतीचा अवलंब करणे गरजेचे असते. 
सोयाबीनचे टरफल काढून डाळ तयार करावी. सोयाडाळ ६ ते ८ तास पाण्यामध्ये भिजवावी.
भिजलेली डाळ गरम पाण्यामध्ये मिक्सरमध्ये बारीक करून घ्यावी.
तयार झालेले बारीक मिश्रण १५ ते २० मिनिटांपर्यंत उकळून कपड्यातून गाळून घ्यावे.
गाळल्यानंतर सोया दूध मिळते व कपड्यामध्ये जो चोथा राहातो तो ओकारा असतो.
सोया दुधापासून साेया पनीरही बनविता येते.  

सोया दुधाचे फायदे -
हाडांना मजबूत बनविण्यासाठी हे दूध फार उपयुक्त आहे.
एक ग्लास सोया दुधात ३३० मिली ग्राम कॅल्शियम असतं आणि ९५ कॅलरी असते.
त्याचसोबत यामध्ये असणारे काही घटक  कर्करोगाचे प्रमाण कमी करतात.
हे दूध पौष्टिक असल्यामुळे गरोदर महिलांच्या आरोग्यासाठी उत्तम असते. डॉक्टरांच्या सल्ल्याने दूध सेवन करावे.
रक्त दाब संतुलित राखण्यासाठी हे दूध उपयोगी ठरते.
शरीरातील चरबीचे (कोलेस्ट्रॉल) प्रमाण संतुलित ठेवण्यासाठी उपयोगी ठरते.