#शेवग्याच्या बागेतून मिळवले दीड लाख उत्पन्न..

शेवग्याच्या बागेतून मिळवले दीड लाख उत्पन्न

   केवळ चार एकर शेतीतून शेवग्याचे पीक घेऊन जालना जिल्ह्यातील मौजे भांबेरी येथील सतीश अंकुश कणके यांनी समाधानकारक उत्पन्न घेतले आहे. मजुरी, उत्पादन,खते यांचा विचार करता कापूस किंवा अन्य पिकांच्या तुलनेत शेवग्याचे पीक घ्यायला फायदेशीर ठरते असा सतीश यांचा अनुभव आहे.
  सतीश अंकुश कणके यांनी 12 वीनंतर डीएड केले. नोकरी मिळाली नाही म्हणून शेतीतच संपूर्ण लक्ष द्यायला सुरवात केली. गावात त्यांचे कृषी विक्री केंद्र आहे. ते चालवत असताना आपल्या चार एकर शेतात ते प्रयोग करत असतात.

डिसेंबरमध्ये लागवड तर जुलैपासून उत्पादन
एक एकर - शेवगा लागवड
एकूण झाडे - जवळपास ९०० झाडे
खते - गांडूळ खत, शेणखत व सिंगल सुपर फॉस्फेट खत
दोन फूट रुंदीचे व उंचीचे गादीवाफे

   शेवग्याची वाढ झपाट्याने होत होती. दोन महिन्यांनंतर झाडाची वाढ दोन ते अडीच फूट झाली असता सर्वप्रथम त्याचे शेंडे खुडले. आणखी दहा दिवसांनंतर त्यावर संजीवकाची फवारणी केली, त्यामुळे वाढ नियंत्रणात ठेवता आली. झाडाची अनावश्‍यक वाढ थांबल्याने त्याला जास्तीच्या फांद्या फुटल्या. पाचव्या महिन्यापासून फुले लागण्यास सुरवात झाली. ठिबकद्वारे मॅग्नेशिअमची मात्रा दिली. याशिवाय अन्य सूक्ष्म अन्नद्रव्यांचा वापर दोन वेळा केला. शेवग्याला तीन वेळेस जमिनीतून व काही प्रमाणात ठिबकमधून खते दिली.

जमिनीची राखली निगा
   जमिनीचा प्रकार लक्षात घेता आणि सिंचन जास्तीत जास्त कॅनॉलद्वारे असल्याने जमिनीवर क्षार मोठ्या प्रमाणात जमतात, त्यामुळे घरच्या घरी जिवामृत बनवून प्रति झाड एक लिटर याप्रमाणे प्रत्येकी तीन महिन्यांतून एकदा या प्रमाणात दिले.

ठिबक सिंचनाद्वारे केले सिंचन
  शेताला कॅनॉलचे पाणी येत असले तरी ते नियमित नसल्याने दोनशे फूट खोलीची कूपनलिका खोदली. त्यामुळे शेवग्याला व उर्वरित क्षेत्रातील कापसाला ठिबक सिंचनाद्वारे पाणी देता आले.याशिवाय एक लोड पाणीही (वाफे पद्धतीने) दिले. या सर्व प्रयत्नांमुळे शेंगा मोठ्या प्रमाणात लागल्या.

सांभाळले विक्री तंत्र
  सतीश व त्यांच्या पत्नी असे दोघे शेवगा तोडणीचे व्यवस्थापन सांभाळतात. सुरवातीला औरंगाबाद व जालना बाजार पेठेत माल पाठविला. मात्र, औरंगाबादच्या तुलनेत जालना बाजारपेठेत दर चांगले मिळाल्याने आता तेथेच माल पाठविला जातो.

शेवग्याच्या पिकातून मिळाला  समाधानकारक नफा
पाहिल्यावर्षी - ५० क्विंटल उत्पादन
दर - प्रति क्विंटल ४ हजार, प्रति  किलो ४०
लागवड खर्च - ४० हजार
नफा - १लाख ५० हजार

उत्पादन खर्च कमी
  सतीश म्हणाले, की अन्य पिकांच्या तुलनेत शेवगा पिकाची देखभाल कमी आहे. पाणीही कमी लागते. सध्या त्यांनी दोन एकरांत ठिबक केले आहे. शेवगा पिकाला मजुरी खर्चही तुलनेने कमी येतो. दर 21 दिवसांनी त्यांनी कीडनाशकांच्या फवारण्या मात्र केल्या आहेत. पीक संरक्षण, रासायनिक व सेंद्रिय खते यांवरच जास्त खर्च करावा लागतो. मात्र, हे पीक वर्षभरातील हंगामाचा विचार करता दीड लाख रुपयांपर्यंत नफा देऊन जाते, असा सतीश यांचा अनुभव आहे.